Μέχρι σήμερα, ο χώρος της έρευνας δεν διέθετε ένα ενιαίο θεσμικό πλαίσιο, υπήρχε πολυνομία και κατακερματισμός.
Η δημιουργία Εθνικού Χώρου Έρευνας εμποδιζόταν από νόμους που προκαλούσαν επικαλύψεις και δυσλειτουργίες και δυσχέραιναν την ερευνητική δραστηριότητα, όπως:
– Ο Νόμος 3563/2008 για την κινητικότητα των ερευνητών κ.ά.
– Ο Νόμος 1733/1987 για την μεταφορά τεχνολογίας κ.ά.
– Οι Νόμοι 3091/2002 και 3312/2005 για κίνητρα και ευρεσιτεχνίες κ.ά.
– Οι Νόμοι 4146/2013 και 4155/2013 για τις ιδιωτικές επενδύσεις και τα κίνητρα καινοτομικών επιχειρηματικών πρωτοβουλιών.
– Ο Νόμος 3614/2007 για το ΕΣΠΑ κ.ά.
Σε όλα αυτά έπρεπε να προστεθεί η υποχρηματοδότηση των δαπανών για την επιστημονική έρευνα που σήμερα αντιστοιχεί στο 0,67% του ΑΕΠ και μας χωρίζει μεγάλη απόσταση από το στόχο του 3%, προκειμένου να προσεγγίσουμε τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Το νέο νομοσχέδιο που ψηφίστηκε πρόσφατα, του οποίου είχα την τιμή να είμαι εισηγητής, στοχεύει:
– Στην αύξηση των πόρων, ιδιωτικών και δημόσιων, που διατίθενται στον τομέα της έρευνας, της τεχνολογικής ανάπτυξης και της καινοτομίας.
– Στη δημιουργία ενός νέου, επικαιροποιημένου και σύγχρονου θεσμικού πλαισίου, που οικοδομεί έναν ενιαίο εθνικό χώρο έρευνας, με στρατηγική και συγκεκριμένους στόχους.
Δημιουργούνται οι προϋποθέσεις και τα εργαλεία για τη διασύνδεση της έρευνας με την παραγωγική διαδικασία, τις επιχειρήσεις και την αυτοδιοίκηση.
Αναδεικνύονται ευκαιρίες για επενδύσεις στην έρευνα και στην καινοτομία.
Για πρώτη φορά θα υπάρχει συντονισμός εθνικών και περιφερειακών ερευνητικών δραστηριοτήτων, προγραμμάτων και πολιτικών.
Δημιουργούνται συνέργειες, δίκτυα γνώσης και καινοτομίας στα οποία μπορούν να συμμετάσχουν ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια, ιδιωτικές επιχειρήσεις αλλά και φορείς του δημοσίου.
Ενισχύεται η ανεξαρτησία και η αυτονομία των ερευνητικών κέντρων και των Πανεπιστημίων. Θα υπάρχει, πλέον, ευελιξία στη διοίκηση και στις λειτουργικές τους δραστηριότητες.
Αφήνουμε πίσω μας τις αγκυλώσεις του παρελθόντος, ανοίγει ο δρόμος για την κινητικότητα των ερευνητών στα ερευνητικά κέντρα, στα Πανεπιστήμια αλλά και στον ιδιωτικό τομέα για την αξιοποίηση λαμπρών επιστημόνων.
Όλα αυτά αποτελούν τη βάση για την ανάπτυξη ενός Εθνικού Σχεδίου για τον τομέα της έρευνας με:
– Κίνητρα για την προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων και ερευνητών.
-Κίνητρα για την ανάπτυξη καινοτόμων δράσεων αλλά και για την οικονομική αυτοδυναμία και αυτάρκεια των ερευνητικών κέντρων.
– Ένα νέο φορολογικό, ασφαλιστικό και ελεγκτικό πλαίσιο για να αναπτυχθούν οι δραστηριότητες των ερευνητικών κέντρων και να ενισχυθεί ο εξωστρεφής χαρακτήρας τους.
Αυτό που πρέπει να γίνει από όλους αντιληπτό είναι ότι η έρευνα, η καινοτομία, η ανάπτυξη τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνίας συνδέονται με το μέλλον αυτού του τόπου.
Με ένα νέο και βιώσιμο αναπτυξιακό πρότυπο.
Θα αποτελέσουν το διαβατήριο της νέας γενιάς σε ένα κόσμο που μεταβάλλεται και χαρακτηρίζεται από υψηλές απαιτήσεις.