δεν κέρδισε αυτά που θα έπρεπε να κερδίσει, αν συνυπολογίσουμε τις απώλειες που έχει η Τουρκία ως τουριστικός προορισμός.
Για να είμαι ακριβής θα έλεγα ότι αν τελικά υπάρξουν κέρδη, αυτά θα είναι πολύ ισχνά.
Για τα Δωδεκάνησα ειδικά, θεωρώ ότι η επόμενη χρονιά θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμη αφού τότε θα διαφανούν οι συνέπειες από την μείωση της ανταγωνιστικότητας του τουριστικού προϊόντος μας, λόγω των υπέρμετρων φορολογικών επιβαρύνσεων.
Οι συνέπειες αυτές είναι ήδη ορατές αφού έχει ανακοπεί η μεγάλη δυναμική που παρουσίασε ο τουρισμός στα Δωδεκάνησα το 2013 και το 2014. Παράλληλα, υπάρχουν και οι αρνητικές συνέπειες από το μεταναστευτικό, ιδιαίτερα στην Κω και στη Λέρο. Για την κυβέρνηση Σύριζα-ΑΝΕΛ το γεγονός ότι η Κως είναι ο τρίτος κορυφαίος τουριστικός προορισμός της χώρας και έπρεπε να προστατευθεί, δεν λέει τίποτα.
Η κυβέρνηση έκανε επίδειξη δύναμης στις τοπικές κοινωνίες της Κω και της Λέρου, κατασκευάζοντας hot spot. Συνεχίζει μάλιστα να προκαλεί , μεταφέροντας πρόσφυγες και παράνομους μετανάστες από άλλες περιοχές της χώρας στην Κω και στη Λέρο.
2. Η Ρόδος είναι ένα ισχυρό brand name, ωστόσο την περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου συνθέτουν και μια σειρά από μικρότερα και λιγότερο γνωστά νησιά. Ποιες είναι οι προτάσεις σας προκειμένου αυτά τα νησιά να πάρουν τη θέση τους στον τουριστικό χάρτη και το μερίδιο της «πίττας» που τους αναλογεί, ξεκινώντας από το πολύ σημαντικό θέμα της σύνδεσης με την ηπειρωτική Ελλάδα;
Η κυβέρνηση δεν αντιλαμβάνεται τις ιδιαιτερότητες των νησιών του Αιγαίου. Δεν γνωρίζει ότι η τουριστική ανάπτυξη συνδέεται με την ανταγωνιστικότητα. Όταν επιβάλλεις νέους φόρους, όταν αυξάνεις τον ΦΠΑ στην εστίαση, όταν καταργείς τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ, τότε μοιραία χάνεις την ανταγωνιστικότητά σου.
Οι επιπτώσεις είναι ήδη ορατές σε νησιά όπως η Ρόδος και η Κως που δέχονται τρία εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο. ʼρχισαν όμως να γίνονται ορατές και στα μικρότερα νησιά της Δωδεκανήσου, που στηρίζονταν στον εσωτερικό τουρισμό.
Είναι δεδομένο το υψηλό μεταφορικό κόστος για να ταξιδέψει κάποιος σε αυτά τα νησιά, για αυτό και υπήρχαν , ως αντίβαρο, οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ. Η κυβέρνηση αγνοεί αυτή την παράμετρο, είναι χαρακτηριστικό ότι μείωσε και τα επιδοτούμενα αεροπορικά δρομολόγια στα μικρά νησιά.
Για να αναστραφεί αυτή η εικόνα χρειάζεται μια άλλη πολιτική. Με αποκλιμάκωση των φορολογικών επιβαρύνσεων, με έναν αναπτυξιακό νόμο επικεντρωμένο αποκλειστικά στον τουρισμό και στη νησιωτική επιχειρηματικότητα, με ανάδειξη και αξιοποίηση της ιδιαίτερης τουριστικής ταυτότητας κάθε νησιού.
3. Τι είναι αυτό που φταίει και για το οποίο η χώρα μας, παρότι εφέτος βρίσκεται σε προνομιακή θέση, λόγω των πολιτικών εξελίξεων και των τρομοκρατικών επιθέσεων, που έθεσαν εκτός συναγωνισμού την Τουρκία, την Αίγυπτο, την Τυνησία, δεν έκανε τη διαφορά;
Τρείς είναι οι βασικές αιτίες. Η πρώτη ήταν ότι απουσίαζε η προετοιμασία και ο σχεδιασμός για να αξιοποιήσουμε, προς όφελός μας, τα προβλήματα που είχαν άλλοι τουριστικοί προορισμοί. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η αδυναμία της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει τα προβλήματα με την καθυστέρηση στην διεκπεραίωση των διαδικασιών χορήγησης βίζας για τους Ρώσους τουρίστες.
Η δεύτερη ήταν οι νέες φορολογικές επιβαρύνσεις, που έκαναν πιο ακριβό του τουριστικό μας προϊόν. Είναι τουλάχιστον αφελές να πιστεύουμε ότι οι επιβαρύνσεις αυτές δεν υπολογίζονται από την διεθνή τουριστική αγορά και δεν θα έχουν συνέπειες.
Η τρίτη είναι η γενικευμένη αίσθηση πολιτικής αστάθειας και αβεβαιότητας που υπάρχει στη χώρα, με ευθύνη της κυβέρνησης. Ιδιαίτερα η πολιτική της κυβέρνησης του κ. Τσίπρα στο μεταναστευτικό ήταν καταστροφική για τον τουρισμό μας.
4. Αύξηση ΦΠΑ, κατάργηση μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στα νησιά, προγραμματιζόμενο νέο τέλος διανυκτέρευσης. Ποιες κατά τη γνώμη σας είναι οι επιπτώσεις στην ξενοδοχειακή αγορά και πως θα χαρακτηρίζατε την κυβερνητική πολιτική στον τουρισμό;
Η κυβέρνηση έχει στοχοποιήσει τον τουρισμό. Ο μοναδικός τομέας που έμεινε όρθιος στην κρίση, έχει δεχθεί ένα μπαράζ νέων φορολογικών επιβαρύνσεων.
Η κυβέρνηση όμως δεν αντιμετωπίζει τον τουρισμό ως αγελάδα για άρμεγμα, τον συκοφαντεί κιόλας αναζητώντας δημοκρατική νομιμοποίηση και αποδοχή για τους νέους φόρους που επιβάλλει. Υπουργοί της κυβέρνησης ταυτίζουν τον τουρισμό και τα νησιά του Αιγαίου με τον πλούτο και τη φοροδιαφυγή.
Είναι μια ψευδεπίγραφη ταξική ανάγνωση, για να μην πω ακραία ιδεοληψία, η συγκεκριμένη άποψη. Κάποιος θα πρέπει να πει στον κ. Τσίπρα και στους υπουργούς του, ότι ο τουρισμός δεν είναι οι μεγαλοξενοδόχοι, είναι οι μικροί και μεσαίοι επιχειρηματίες και επαγγελματίες, οι οικογενειακές επιχειρήσεις, οι εργαζόμενοι σε ένα κλάδο που χαρακτηρίζεται από εποχικότητα σε ότι αφορά την απασχόληση.
Είναι οι ίδιοι οι νησιώτες. Αυτούς στοχοποιεί η κυβέρνηση.
5. Με όλα αυτά τα νέα φορολογικά μέτρα, η Ελλάδα γίνεται αρκετά ακριβή και κινδυνεύει να τεθεί εκτός συναγωνισμού. Ποιες είναι οι προτάσεις σας προκειμένου η χώρα να παραμείνει δυνατός «παίχτης» στην τουριστική «σκακιέρα» της Μεσογείου;
Κοιτάξτε να δείτε. Όταν εμείς αυξήσαμε τον ΦΠΑ στη διαμονή στο 13%, τον ΦΠΑ στην εστίαση στο 24% και επιβάλλαμε τέλος διαμονής σε ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια, αυτό σημαίνει ότι παύουμε να είμαστε ανταγωνιστικοί.
Έχουμε ένα πολύ ακριβό τουριστικό πακέτο σε σχέση με τους ανταγωνιστές μας. Να σας υπενθυμίσω ότι ο ΦΠΑ στην Τουρκία στο τουριστικό πακέτο είναι 8%, στην Κύπρο ο ΦΠΑ στη διαμονή είναι 9%, στην Ισπανία 9%, στην Ιταλία και στη Γαλλία είναι 10%.
Όταν ο ΦΠΑ στο δικό μας τουριστικό πακέτο κινείται μεσοσταθμικά κοντά στο 17-18% , αντιλαμβάνεστε ότι παύουμε να είμαστε ανταγωνιστικοί σε σχέση με αυτές τις χώρες και δυστυχώς τα χειρότερα είναι μπροστά μας, τις αρνητικές επιπτώσεις θα αρχίσουμε να τις βλέπουμε πιο έντονα το 2017.
Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν, απλή λογική χρειάζεται. Η διατήρηση και η αύξηση της ανταγωνιστικότητας του Ελληνικού τουρισμού θα έρθει μόνο μέσα από μια μείωση των φορολογικών συντελεστών. Κάποιοι, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, συσχετίζουν τις αυξήσεις στον ΦΠΑ με τη φοροδιαφυγή. Ποιος μας εμποδίζει όμως να συλλάβουμε τη μεγάλη φοροδιαφυγή που συντελείται στα παράνομα τουριστικά καταλύματα; Ποιος μας εμποδίζει να συνδέσουμε με κίνητρα την χρήση πλαστικού χρήματος και για τις δύο πλευρές των συναλλασσομένων ώστε να περιοριστεί η φοροδιαφυγή;
6. Ποια είναι η θέση σας για τον νέο αναπτυξιακό νόμο;
Ο αναπτυξιακός νόμος που έφερε η κυβέρνηση, μόνο αναπτυξιακός δεν είναι για τον τουρισμό. Οι χρηματοδοτικοί πόροι είναι ελάχιστοι αφού οι πόροι που μπορούν να διατεθούν για τα 7 επόμενα χρόνια και αφορούν σε άμεσες επιχορηγήσεις, επιδοτήσεις και χρηματοδοτικές μισθώσεις επενδυτικών σχεδίων είναι μόλις 480 εκατομμύρια ευρώ.
Η πρόβλεψη για τις κορεσμένες τουριστικά περιοχές, αντί να καταργηθεί, παραμένει, εξαιρώντας τουριστικές περιοχές από τη δυνατότητα ενίσχυσης. Η κυβέρνηση του κ.Τσίπρα αγνοεί ότι έχουν επέλθει μεγάλες αλλαγές που καθιστούν παρωχημένο τον χαρακτηρισμό «κορεσμένη περιοχή» και ιδιαίτερα στον τουριστικό τομέα στον οποίο αναπτύσσονται νέα προϊόντα και τάσεις. Θα σας έλεγα, ότι ο χαρακτηρισμός «κορεσμένη περιοχή», τείνει να αποκτήσει ιδεοληπτικά χαρακτηριστικά για την κυβέρνηση Σύριζα-ΑΝΕΛ.
Δεν υπάρχει πρόβλεψη στο αναπτυξιακό νόμο που έφερε και ψήφισε αυτή η κυβέρνηση για την ενίσχυση των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τομέα του τουρισμού. Αντίθετα, ενισχύονται ακόμα οι περιορισμοί στη χρηματοδότηση επενδύσεων που προβλέπει ο Γενικός Απαλλακτικός Κανονισμός, ο οποίος σύμφωνα με τον άρθρο 14, παρ.3, προβλέπει ότι δεν μπορούν να λάβουν κρατική ενίσχυση οι τουριστικές επιχειρήσεις στο Ν. Αιγαίο.
Από το αναπτυξιακό νόμο εξαιρούνται τα ξενοδοχεία 2 αστέρων και τα καταλύματα που είναι πιστοποιημένα με το σύστημα των κλειδιών και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια, ενώ αυτά θα έπρεπε να χρηματοδοτούνται για να αναβαθμίζονται. Εξαιρούνται, επίσης, επενδύσεις που συνδέονται με τον ιατρικό τουρισμό
7. Ποιες θα πρέπει να είναι οι προτεραιότητες της τουριστικής πολιτικής;
Αν υπάρχει μία προτεραιότητα αυτή είναι η διαμόρφωση, επιτέλους, μιας εθνικής πολιτικής για τον τουρισμό.
Μιας πολιτικής που δεν θα αλλάζει ,ούτε θα ανατρέπεται με την αλλαγή της κυβέρνησης, γιατί θα αποτελεί προϊόν ευρείας συναίνεσης και συμφωνίας. Η νέα εθνική πολιτική για τον τουρισμό πρέπει να έχει στρατηγικό βάθος. Ο τουρισμός αποτελεί τον σημαντικότερο κλάδο της ελληνικής οικονομίας, είναι η ατμομηχανή της ανάπτυξης.
Πέρα από την ανάγκη αποκλιμάκωσης και μείωσης των φόρων, ο τουρισμός χρειάζεται ένα στρατηγικό σχέδιο πολυκεντρικής ανάπτυξης. Εγώ αντιλαμβάνομαι ως εξής την έννοια της πολυκεντρικής ανάπτυξης του τουρισμού μας:
-Με διαφοροποίηση και ποικιλία τουριστικών προϊόντων με στόχο τη στροφή στον ποιοτικό τουρισμό, με αυξανόμενη απόδοση στα έσοδα από την τουριστική δραστηριότητα..
-Με διαμόρφωση αυτόνομων πόλων τουριστικής ανάπτυξης σε κάθε περιφέρεια ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε περιοχής.
-Με ένα Νέο Αναπτυξιακό Νόμο για τον τουρισμό, χωρίς αποκλεισμούς περιοχών και με συγκεκριμένη στόχευση για τη στήριξη της απασχόλησης, την επέκταση της τουριστικής υποδομής και την υποβοήθηση της επιχειρηματικότητας στον ευρύτερο τομέα της τουριστικής ανάπτυξης.
-Με ένα φιλικό περιβάλλον αλλά και θεσμικό και φορολογικό πλαίσιο για την προσέλκυση επενδύσεων.
-Με την αναβάθμιση της τουριστικής εκπαίδευσης και την μετατροπή της Ελλάδας σε κέντρο της τουριστικής εκπαίδευσης στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, είτε με τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων είτε με την δημιουργία αγγλόφωνων και ελληνόφωνων τμημάτων διοίκησης τουρισμού στα Πανεπιστήμια Κρήτης και Αιγαίου.
-Με την επένδυση σε νέες και εναλλακτικές μορφές τουρισμού, όπως:
Ο Αστικός τουρισμός, με πυλώνες ανάπτυξης Αθήνα, Θεσσαλονίκη αλλά και πόλεις της ελληνικής περιφέρειας που διαθέτουν διεθνές αεροδρόμιο και κατάλληλες εγκαταστάσεις.
Ο Τουρισμός Υγείας, όπως είναι ο ιατρικός τουρισμός, ο ιαματικός τουρισμός και ο τουρισμός ευεξίας με επικαιροποίηση του θεσμικού πλαισίου και δυνατότητα παροχής ιατρικών και θερμαλιστικών υπηρεσιών εντός των καταλυμάτων, με προϋπόθεση την πιστοποίηση και τα υψηλά standards με σκοπό τη δωδεκάμηνη τουριστική περίοδο.
Ο Συνεδριακός τουρισμός, με έμφαση σε μικρού και μεσαίου μεγέθους συνέδρια στον τομέα της υγείας, της επιστήμης και της τεχνολογίας, που αποτελούν το 85% της αγοράς.
Ο Θαλάσσιος τουρισμός, με ένα ανταγωνιστικό δίκτυο μαρίνων σε επίπεδο τιμών και υπηρεσιών. Ενίσχυση της κρουαζιέρας με χαμηλά τέλη, νέες λιμενικές υποδομές, αναβάθμιση αεροπορικών μεταφορών για να επιλεγούν ως home ports τα ελληνικά λιμάνια.
Ο στόχος μας πρέπει να είναι η στροφή στον ποιοτικό τουρισμό, με επιδίωξη σταθερού ρυθμού υποδοχής 28-30 εκατομμυρίων επισκεπτών σε ετήσια βάση, και με αύξηση της μέσης δαπάνης κάθε επισκέπτη στη χώρα μας. Παράλληλος στόχος είναι η αύξηση της συμμετοχής του ΑΕΠ στο 25% και η δημιουργία 200.000 νέων θέσεων εργασίας.